Czy można legalnie wybudować budynek do 150 m² bez zgłoszenia i odbioru? Tak! Wszystko dzięki nowelizacji Prawa budowlanego z czerwca 2023 roku. Przeczytaj, jakie są nowe zasady stawiania budynków bez pozwolenia.
Budowa bez pozwolenia
Od kilku lat pojawiają się sprzeczne doniesienia na temat tego, jaki budynek można wybudować bez pozwolenia – na tzw. zgłoszenie.
Kolejne nowelizacje Prawa budowlanego nie do końca precyzowały tę kwestię. Pojawiały się informacje o kryterium powierzchni: do 35, 70 lub nawet 150 m². Inwestorzy gubili się, kiedy wymagany jest kierownik budowy czy kiedy to po stronie inwestora leży przygotowanie dokumentacji niezbędnej do odbioru.
W związku z tym większość budujących wciąż rozpoczyna i prowadzi inwestycje w trybie tradycyjnego pozwolenia. Taka forma jest dla nich bezpieczna pod względem odpowiedzialności za ewentualne błędy konstrukcyjne i wykonawcze ekip budowlanych. Także agencje nieruchomości, banki czy firmy ubezpieczeniowe mają dzięki temu większą pewność, że inwestycja była prowadzona zgodnie ze sztuką budowlaną.
Ostatnia nowelizacja Prawa budowlanego z 3 czerwca 2023 zakłada możliwość budowy bez zgłoszenia, pozwolenia i odbioru dla budynków gospodarczych związanych z produkcją rolną.
Czym jest budynek gospodarczy?
Budynek gospodarczy to obiekt budowlany, który:
jest trwale związany z gruntem,
jest wydzielony z przestrzeni za pomocą ścian (przegród budowlanych),
posiada fundamenty i dach.
Dodatkowo przeznaczony jest:
do niezawodowego wykonywania prac warsztatowych oraz do przechowywania materiałów, narzędzi i sprzętu służącego do obsługi innego budynku mieszkalnego (także: zamieszkania zbiorowego, użyteczności publicznej, rekreacji indywidualnej), a także ich otoczenia, a w zabudowie zagrodowej – również do przechowywania środków i sprzętu do produkcji rolnej.
Budynek gospodarczy można umieścić na działce w ściśle określony sposób:
W miejscu, w którym nie będzie zasłaniał światła słonecznego i przesłaniał okien budynków mieszkalnych, znajdujących się w jego sąsiedztwie.
Ściana budynku gospodarczego, w której przewidziano okno lub drzwi, nie może znajdować się w odległości mniejszej niż 4 metry od granicy działki.
Ściana budynku gospodarczego pozbawiona otworów okiennych i drzwiowych powinna znajdować się w odległości nie mniejszej niż 3 metry, licząc od granicy działki.
Zmniejszenie tych odległości możliwe jest wyłącznie, gdy pozwala na to plan zagospodarowania przestrzennego (zwykle odległość do granicy wynosi wtedy 1,5 m).
W przypadku niewielkiego budynku gospodarczego – o maksymalnej długości 6,5 m i wysokość do 3 m – ściana bez otworów okiennych lub drzwiowych może zostać posadowiona w odległości 1,5 m od granicy. Może także zostać umieszczona bezpośrednio przy granicy działki, kiedy podobny obiekt jest wybudowany po stronie sąsiada.
Budynek gospodarczy stroną z drzwiami, wrotami czy oknami można usytuować w odległości nie mniejszej niż 8 m od budynku mieszkalnego na sąsiedniej działce.
Procedura legalnej budowy budynku gospodarczego
Dotychczas budowa budynku gospodarczego, który nie wymagał pozwolenia, była możliwa jedynie w sytuacji, gdy:
miał on być związany z produkcją rolną i stanowić uzupełnienie zabudowy zagrodowej na działce siedliskowej,
powierzchnia zabudowy nie przekraczała 35 m², przy rozpiętości konstrukcji do 4,8 m,
bryła była parterowa i nie znajdowała się na obszarze wpisanym do rejestru zabytków.
Pozostałe obiekty wymagały zgłoszenia lub pozwolenia na budowę.
Nowelizacja z 3 czerwca 2023 rozszerza katalog inwestycji, na które nie trzeba mieć jakiegokolwiek pozwolenia ani zgłoszenia. Budynek musi być powiązany z jakąś produkcją rolną, jednak nie trzeba być rolnikiem ani posiadać działki siedliskowej, aby go postawić.
Jakie wymagania powinien spełniać taki budynek?
Budowa bez pozwolenia
budynek gospodarczy o powierzchni zabudowy do 150 m², przy rozpiętości konstrukcji nie większej niż 6 m i wysokości nie większej niż 7 m,
obszar oddziaływania budynku mieści się w całości na działce lub działkach, na których został zaprojektowany.
Budowa na zgłoszenie
naziemne silosy na materiały sypkie o pojemności do 250 m³ i wysokości nie większej niż 15 m,
jednokondygnacyjne budynki gospodarcze (w tym wiaty), prostej konstrukcji, związane z produkcją rolną, o powierzchni zabudowy do 300 m²,
rozpiętość nie może być większa niż 7 m, a wysokość nie może przekraczać 7 m,
obszar oddziaływania budynku mieści się w całości na działce lub działkach, na których został zaprojektowany.
Budowa bez pozwolenia po nowelizacji
Choć może to zaskakiwać, okazuje się, że dzięki ostatniej nowelizacji Prawa budowlanego, w dość prosty sposób można postawić duży budynek bez pozwolenia lub na zgłoszenie.
Wciąż jednak warto mieć na uwadze procedury bezpieczeństwa i mimo braku jakiejkolwiek kontroli, ewidencji, odbioru, projektu architektonicznego czy choćby dokumentacji technicznej – rozważnie budować na własnej działce.
