Schody w domu jednorodzinnym powinny spełniać funkcję estetyczną oraz być praktyczne i bezpieczne. Przeczytaj, jak zbudować je zgodnie z normami Prawa budowlanego.
Jak zbudować wygodne i bezpieczne schody
Schody mają służyć wszystkim mieszkańcom domu jednorodzinnego. Powinny być wygodne nie tylko dla młodych, sprawnych osób, lecz także dla dzieci czy osób starszych. Aby cel ten osiągnąć, warto zadbać o kilka ważnych aspektów bezpieczeństwa i ergonomii – wynikających z Prawa budowlanego i nie tylko.
Kąt nachylenia schodów w domu jednorodzinnym
Funkcjonalne i bezpieczne schody nie mogą być zbyt strome – ich kąt nachylenia nie powinien przekraczać 36°.
Także wysokość stopni w domu jednorodzinnym ma znaczenie. W Prawie budowlanym jest ona określona na maksymalnie 19 cm. Najbardziej komfortowa wysokość wynosi około 15 cm. Ze względu na różnice w poziomach i częstotliwość użytkowania – schody do piwnicy i na strych mogą mieć stopnie wysokości 20 cm.
Za optymalną szerokość stopni przyjmuje się wartość około 30 cm. Wartość ta odpowiada rozmiarowi męskiego buta o numerze 46. Jeżeli mieszkańcami będą osoby bardzo wysokie, warto rozważyć wydłużenie stopnia do 32-33 cm.
Aby schody były wygodne, szerokość stopnia i jego podwójna wysokość powinny zawierać się w przedziale 60-65 cm. Odległość ta odpowiada przeciętnej długości ludzkiego kroku.
Szerokość biegu schodów w domu jednorodzinnym
Minimalna szerokość biegu oraz spoczników – jeżeli występują – wynosi 80 cm. Jest to jednak wartość minimalna. Aby bezpiecznie mijać się na schodach lub wnosić duże przedmioty, dobrze jest zwiększyć ten wymiar do 110-120 cm.
Minimalną szerokość mierzy się pomiędzy balustradami a szerokością samego biegu. Warto zwrócić także uwagę na ozdobne balustrady, które mogą znacząco zawęzić światło biegu.
Wysokość do sufitu
Nie można także zapominać o zachowaniu bezpiecznej odległości pomiędzy stopniami a sufitem. Powinna ona wynosić minimum 205-210 cm.
Balustrady w domach jednorodzinnych
Balustrada to nie tylko element ozdobny. Jej głównym zadaniem jest poprawa bezpieczeństwa oraz wygody. Pomaga rozłożyć ciężar pomiędzy kończyny dolne i górne. Balustrada jest szczególnie istotna w przypadku osób starszych, niepełnosprawnych oraz dzieci.
Jako że przepisy niejednoznacznie regulują obowiązek montowania balustrady w domach jednorodzinnych, wielu inwestorów rezygnuje z tej formy zabezpieczenia.
Z kolei przepisy BHP jednoznacznie i niepodważalnie regulują tę kwestię przy budynkach użyteczności publicznej. Schody zewnętrzne i wewnętrzne, służące do pokonania wysokości powyżej 0,5 m, powinny mieć tam poręcze przyścienne lub balustrady, umożliwiające prawo- i lewostronne użytkowanie.
Balustrady na zewnątrz budynków jednorodzinnych oraz we wnętrzach mieszkań wielopoziomowych (schody, antresole, balkony) powinny mieć minimum 90 cm wysokości. W budynkach użyteczności publicznej wysokość balustrady ma sięgać minimum 110 cm.
Prześwity pomiędzy szczebelkami balustrad nie są normowane dla domów jednorodzinnych, jednak warto zachować je na poziomie nie większym niż 12 cm – tak, jak regulują to przepisy BHP.
Materiał na stopnie schodów
Przepisy nie regulują materiałów, z jakich powinny być wykonane stopnie.
Schody wewnętrzne najczęściej wykłada się drewnem. Najlepiej, jeśli jest ono lite i dobrze wysuszone (wilgotność 8%). Dla ich trwałości warto używać najtwardszych gatunków drewna. Chętnie wybierane gatunki to dąb, buk i jesion. Wśród gatunków egzotycznych doskonale sprawdzi się teak, jatoba i merbau.
Równie popularnym materiałem wykończeniowym na schody wewnętrzne są materiały naturalne, takie jak kamień, gres czy płytki ceramiczne. Szczególnie zalecane są w miejscach o dużej intensywności ruchu lub schodach, po których chodzi się w obuwiu zewnętrznym.
Amerykanie i Anglicy często umieszczają na schodach wykładziny dywanowe. To dobre i praktyczne rozwiązanie pod warunkiem, że nie korzystamy z takich schodów wchodząc bezpośrednio z dworu.
Wykładziny zapewniają dobrą izolację akustyczną: neutralizują hałasy strefy dziennej oraz wyciszają dźwięki powstające podczas chodzenia. Można je stosować na schodach betonowych i drewnianych. Dobrze położona wykładzina zapewnia stopie ciepło, a także minimalizuje negatywne skutki ewentualnego upadku.Schody zewnętrzne wymagają materiałów antypoślizgowych, porowatych, np. betonu, kamienia, ceramiki.
Oświetlenie schodów w domach jednorodzinnych
Oświetlenie schodów to kolejny istotny element, zapewniający użytkownikom bezpieczeństwo. Szczególnie ważne są pierwszy i ostatni stopień. Można tu użyć światła punktowego albo źródeł o niedużej mocy.
Taki rodzaj oświetlenia jest ekonomiczny, pomaga poruszać się między piętrami po ciemku oraz stanowi drogowskaz dla dzieci czy osób ze słabym wzrokiem. Coraz częściej stosowane są czujki ruchu.
Schody w domu jednorodzinnym – bezpieczne, wygodne, piękne
Schody to jedno z miejsc w domu, gdzie nietrudno o nieszczęśliwy wypadek. Warto zaplanować je w taki sposób, by spełniały wszelkie standardy bezpieczeństwa. Powinny także być wygodne – każdy mieszkaniec piętrowego domu potwierdzi, że zdarza mu się „biegać” pomiędzy piętrami kilka lub nawet kilkanaście razy dziennie.
Praktyczne aspekty schodów w domu jednorodzinnym są bardzo ważne, ale warto także pamiętać o ich funkcji estetycznej. Dobrze zaplanowane i wykonane, mogą stanowić piękną ozdobę domu.
