Czy projekt domu ma ważność?
Wiele polskich rodzin do inwestycji budowlanej podchodzi etapami z powodów finansowych. Może się więc zdarzyć, że kupno wymarzonego projektu domu nastąpi dziś, a przystąpienie do budowy dopiero po kilku latach. Co się wówczas dzieje z takim projektem domu? Ile jest ważny od momentu zakupu? Zasadniczo gotowy projekt domu nie jest jeszcze dokumentem uprawniającym do rozpoczęcia budowy (tu zobaczysz, co konkretnie zawiera).
Najpierw musi zostać wykonana jego adaptacja pod warunki panujące na konkretnej działce. W ten sposób powstaje projekt budowlany, czyli ten, który składamy w urzędach, ubiegając się np. o pozwolenie na budowę. Teoretycznie można więc wciąż wykorzystać znaleziony na strychu projekt domu z lat 80. czy koncepcję zamówioną u architekta kilka lat temu, o ile dokonamy niezbędnych przeróbek. Jest jednak jedno ważne zastrzeżenie. Projekt, na podstawie którego będziemy budować, musi być wciąż zgodny z obowiązującymi przepisami budowlanymi. Te natomiast zmieniają się ostatnio bardzo szybko (pisaliśmy o tym np. tu: Zmiana warunków technicznych od 1 stycznia 2021). Może się więc okazać, że nawet zakupiony kilka miesięcy temu projekt „nie trzyma” już parametrów pod względem współczynnika przenikalności cieplnej ścian czy zapotrzebowania energetycznego. Na szczęście to jeszcze nie przekreśla szans na budowę. Trzeba tylko zlecić adaptację i sprawdzić, czy architektowi uda się dostosować daną koncepcję do obowiązujących aktualnie przepisów.
Czy w projekcie domu można dokonywać zmian?
Wiesz już, ile jest ważny projekt domu. Kolejny problem, który może się pojawić, to kwestia zmian dokonywanych w projekcie. Zdarza się zakupić fantastyczną koncepcję, a po czasie zmienić priorytety i chcieć coś zmienić. Czasem chodzi o zmiany w przepisach, a innym razem o prozaiczne kwestie, jak powiększenie rodziny, zakup drugiego samochodu itp.
Na początek zła wiadomość: projektu domu oczywiście nie można zmieniać samodzielnie ani wprowadzać „poprawek” na etapie budowy. Jednak jest i pozytywna informacja, bo większość projektów da się dostosować do indywidualnych potrzeb. Wcale nie trzeba zatrudniać do tego studia architektonicznego. Na stronie Z500.pl znajdziesz różnorodne dodatki do projektów domów, takie jak:
Dodatkowo zamówić możesz zarówno wycenę zmian, jak i omawianą już adaptację projektu do swoich potrzeb. Zmian i adaptacji nie musisz dokonywać w tej samej pracowni, w której zamówiłeś projekt.
Czy projekt domu można sprzedać i odkupić?
Ciekawie prezentuje się odpowiedź na kolejne pytanie. To, czy projekt domu można sprzedać, zależy od kilku czynników:
gotowego projektu domu zakupionego np. na stronie Z500.pl teoretycznie nie można komuś odsprzedać. Oczywiście w praktyce stwierdzenie, że siostra wykorzystała na budowie swojego domu projekt, który nie był już potrzebny bratu, jest raczej niemożliwe. Chodzi raczej o sytuację, gdyby ktoś chciał kupić projekt domu z katalogu, a następnie odsprzedać go dalej – nie może tego zrobić, bo projekt jest objęty prawami autorskimi.
Projektu domu po adaptacji pod konkretną działkę tym bardziej nie da się odsprzedać. Na tym etapie konkretów powiązanych z daną lokalizacją jest już za dużo i nie dałoby się wykorzystać projektu gdzieś indziej (a nawet jeśli, to byłoby to nielegalne).
Jeśli natomiast w planach był dom na konkretnej działce, ale coś stanęło Ci na drodze i sprzedajesz ziemię, możesz sprzedać też projekt stworzony pod konkretny teren. Do takich transakcji dochodzi stosunkowo często, szczególnie w świecie biznesu, gdzie zdarza się, że jedna osoba planuje postawić na obiecującej działce pensjonat czy hotel, ale inwestycję kończy już ktoś inny.
Jeszcze inaczej będzie, jeśli kupiłeś projekt indywidualny u architekta. Tu wszystko zależy od Waszej umowy – czy projektant przeniósł na Ciebie całość praw autorskich i majątkowych, czy tylko udzielił Ci licencji na budowę w zgodzie ze swoim projektem? Projekt indywidualny powstaje zwykle w oparciu o warunki na konkretnej działce i według wytycznych konkretnej osoby. Wówczas odsprzedanie go dalej raczej nie miałoby sensu – „nowy” Inwestor zrobiłby chyba lepiej, gdyby sam dla siebie zamówił projekt, chyba, że ma zamiar odkupić działkę i wybudować dom, który był przewidziany dla poprzedniego właściciela.
Czy projekt domu można zrobić samemu?
Niestety projektu budowlanego nie da się stworzyć samemu – wymaga to dosyć specjalistycznej wiedzy, ale przede wszystkim uprawnień. Mógłby zrobić to dla siebie architekt, co zresztą zdarza się dość często, o czym świadczy np. projekt własnego domu Przemka Łukasika na Śląsku czy drewniany dom zaprojektowany dla siebie w Kornwalii przez duet Toma i Danielle Raffield. Gdy natomiast słyszymy w mediach o celebrytach, którzy „sami zaprojektowali swój dom”, to chodzi raczej o wkład własnych pomysłów na etapie koncepcji, a nie o stworzenie rysunku technicznego.
Podsumowanie
Jak widać, kwestie związane z odsprzedażą lub zmianą projektu domu nie są tak jednoznaczne, jak mogłoby się wydawać. Okazuje się, że można dokonywać zmian (choć nie na własną rękę). W niektórych przypadkach projekt domu jest ważny bezterminowo, choć z czasem konieczne mogą być adaptacje.
