Dom samowystarczalny, czyli pasywny?
Co to właściwie znaczy, że dom jest samowystarczalny? W skrócie chodzi o to, że nie potrzebuje surowców z zewnątrz. Nie bez powodu ta idea ściśle koreluje z domami pasywnymi. Jeśli przeciętny dom wymaga dostarczenia od 65 do 110 kWh na każdy m2 rocznie, to dom pasywny potrzebuje tylko do 15 kWh na m2. To przekłada się bezpośrednio na fakt, że dom staje się w dużej mierze samowystarczalny. Niezależnie, czy właściciele zdecydują się ogrzewać go za pomocą kominka, czy wybiorą fotowoltaikę lub ogrzewanie elektryczne, będzie potrzebne o wiele mniej energii, co przekłada się na dom samowystarczalny. Pisaliśmy już o tym w tekście: Jak zbudować dom pasywny i na co uważać?
Poza tym projekt domu pasywnego może uwzględniać takie rozwiązania, jak:
orientacja domu względem stron świata w ten sposób, by południowe słońce maksymalnie długo nagrzewało ściany,
duże przeszklenia i kopuły, które sprzyjają dogrzewaniu wnętrza na zasadzie szklarni,
odpowiednia izolacja, dzięki której ciepło nie ucieka na zewnątrz,
kształt domu i rozmieszczenie pomieszczeń, które skupia maksimum ciepła tam, gdzie to ważne (np. w centralnie umieszczonym salonie czy sypialni).
To tylko kilka przykładów zaczerpniętych z projektów domów samowystarczalnych. Poniżej więcej pomysłów w odniesieniu do konkretnych aspektów funkcjonowania budynku.
Masz więcej wątpliwości? Poczytaj: Top 10 pytań i odpowiedzi na temat izolacji.
Dom samowystarczalny pod względem wody
System do podgrzewania wody za pomocą energii słonecznej to jeden z najprostszych, które można zamontować w domu samowystarczalnym. Projekty, które uwzględniają solary, kiedyś trzeba było zamawiać indywidualnie. Dziś da się je znaleźć na każdej stronie z projektami, takimi jak z500.pl. Kolektory uwzględniono choćby w jednej z wersji projektu Z7 w technologii szkieletowej z kątem nachylenia dachu 35 stopni czy w projekcie domu Eneroo Z7D. Ten drugi to gotowy dom w paczce, w którym wszystkie elementy konstrukcji i izolacji otrzymujesz po zakupie projektu. Ten dom jest już blisko idei domu samowystarczalnego. W projekcie można przeczytać, że współczynnik przenikania ciepła dla ścian to 0,169 W/m2K, podczas gdy 0,15 W/m2K to standard dla domów pasywnych, a 0,2 W/m2K to maksimum dla domów energooszczędnych (i przy okazji najnowsza norma WT 2022).
Jeśli chodzi o projekty domów samowystarczalnych pod kątem wody, to są też inne rozwiązania. Podstawą powinna być oczywiście własna studnia, która faktycznie uniezależnia od nagłych przerw w dostawie z wodociągu. Niektóre ekologiczne projekty uwzględniają nawet skomplikowane systemy odzyskiwania tzw. szarej wody w przydomowej oczyszczalni ścieków czy wykorzystywania w gospodarstwie deszczówki.
Dom samowystarczalny – projekty instalacji
Aby można było mówić o domu samowystarczalnym, projekt musi jednak uwzględniać nie tylko kolektory do podgrzewania wody i odpowiednią izolację. Powinien też sam produkować energię elektryczną, co przybliży go do idei domu niezależnego energetycznie. Jakie są rozwiązania do wyboru?
elektrownie wodne,
przydomowe wiatraki.
Do tego coraz częściej takie budynki wyposaża się w system magazynowania energii, który kumuluje ciepło powstałe w dogodnych warunkach i „oddaje” je np. po zmroku. Tu pomysły można mnożyć, np. system akumulacyjny kominka czy elektrycznie podgrzewanej podłogi. Do gotowego projektu możesz dodać też projekt inteligentnej instalacji elektrycznej, która przyniesie dalsze oszczędności, jak np. obniżanie temperatury w określonych strefach i porach dnia czy oszczędzanie wody.
Podsumowanie
Projekty domów samowystarczalnych cieszą się rosnącą popularnością. Nie każdy jest w stanie zainwestować w kompletny projekt tego typu, ale wiele osób interesuje się konkretnymi rozwiązaniami, takimi jak kolektory słoneczne czy systemy do kontroli temperatury w pomieszczeniach. Zaawansowane technologie stają się coraz tańsze, więc trwa obecnie najlepszy moment, by zainteresować się takimi pomysłami.
