Kiedy przeglądasz projekty domów, bierzesz pod uwagę metraż, liczbę kondygnacji, wymiary, wygląd, układ pomieszczeń. Każdy gotowy projekt domu zakłada jakąś technologię budowy ścian, stropów i dachu i na te parametry również zwracasz uwagę, bo decydują one nie tylko o koszty inwestycji i użytkowania, ale także o komforcie mieszkania i o tym, czy dom jest zdrowy. Około 90% domów jednorodzinnych w Polsce to domy murowane, więc t tym artykule przeanalizujemy cechy najpopularniejszych materiałów używanych w tej technologii, czyli cegieł i pustaków, bloczków z betonu komórkowego, silikatów i keramzytobetonu, czyli drobnowymiarowych elementów murowych. Wszystkie ona mają na tyle niewielkie wymiary, że można układać je ręcznie i łączyć na zwykłe lub cienkie spoiny, bez użycia specjalistycznego sprzętu.
Bloczki z betonu komórkowego to popularny budulec ścian dwuwarstwowych. Na zdjęciu realizacja projektu Z258.
Ściany domu murowanego mogą być jedno-, dwu- lub trójwarstwowe. Liczba warstw i użyty materiał wpływa przede wszystkim na pojemność cieplną budynku i koszty budowy. Budynki o masywnej konstrukcji mają większą pojemność cieplną, która działa stabilizująco na pracę systemu ogrzewania. W takim domu sezon grzewczy może się zacząć później i zakończyć wcześniej niż w domach o konstrukcji lekkie, które się szybciej nagrzewają i szybciej wychładzają. Jeśli jesteś singlem i często wyjeżdżasz na kilka dni i dłużej, to pomyśl o domu, w którym możesz wyłączyć ogrzewanie bez obawy, że będziesz długo czekał na ogrzanie się go po powrocie. Dom dla rodziny, w którym przeważnie ktoś jest częściej budowany jest w konstrukcji ciężkiej, z dobrą izolacją, dzięki czemu mieszkańcom nie grozi szybka utrata chłodu lub ciepła. Bezwładność cieplna domu jest jedną z ważniejszych cech budynków, którą warto przeanalizować na etapie projektu domu i wyboru technologii budowy. Poza termoizolacyjnością materiał na przegrody, szczególnie zewnętrzne, wpływa na akustykę, wilgotność, odporność na grzyby i odporność ogniową, a także na wytrzymałość ścian oraz łatwość i szybkość murowania.
Do elementów drobnowymiarowych należą produkty wykonane, z takich materiałów jak:
⦁ ceramika i ceramika poryzowana - pustaki, cegły, nadproża zespolone (żelbetowe) w kształtkach ceramicznych,
⦁ beton komórkowy - bloczki, płytki, kształtki U, nadproża zbrojone,
⦁ silikaty - cegły, bloczki, kształtki,
⦁ keramzytobeton - bloczki, pustaki, elementy szalunkowe, kształtki wieńcowe i kształtki nadprożowe.
Wyroby ceramiczne, czyli pustaki i cegły, pełne lub drążone mogą być tradycyjne lub poryzowane. Ściany główne najczęściej muruje się z pustaków, ponieważ drobniejsze od nich cegły wymagają więcej czasu i pracy. Z cegieł natomiast wykonuje się elementy warstwy licowej murów trójwarstwowych oraz na przykład filary ogrodzeń, czyli mniejsze powierzchnie. Dzięki porowatej strukturze pustaki poryzowane mają znacznie lepszą izolacyjność cieplną niż elementy pełne. Są niejednorodne, czyli w każdym kierunku mają inne właściwości, dlatego istotne jest to, w jaki sposób zostaną wmurowane. Ciekawą nowością na rynku są pustaki ceramiczne z drążeniami wypełnionymi wełną mineralną przeznaczone do stawiania ścian bez ocieplenia.
Autoklawizowany beton komórkowy, nazywany również suporeksem, siporeksem, gazobetonem lub porobetonem, w Polsce produkowany jest od ponad 70 lat. Bloczki z betonu komórkowego to najczęściej stosowane elementy, ponieważ są dość duże i buduje się z nich szybko, a przy tym mają bardzo dobre parametry termoizolacyjne.
Sylikaty to wyroby wapienno-piaskowe o dość dużej masie, dzięki czemu ściany z nich wykonane są wytrzymałe na ściskanie i mają dobrą izolacyjność akustyczną, ale za to słabą izolacyjnością cieplną, przez co stosuje się je do budowy ścian trójwarstwowych, ocieplanych.
Keramzytobeton to materiał z dodatkiem lekkiego kruszywa ceramicznego - keramzytu, który powstaje z wypalenia gliny w piecach obrotowych w temperaturze ok. 1150°C. Ma on własności użytkowe podobne do ceramiki. Bloczki i pustaki o grubości 24 cm wymagają docieplenia, ale dostępne są również bloczki z wkładką izolacyjną, z których można stawiać ściany jednowarstwowe (42 cm grubości).
Parametry ścian z poszczególnych materiałów różnią się , czasem zasadniczo. Jeśli chodzi o termoizolacyjność, najlepiej wypada keramzytobeton i beton komórkowy, za nimi plasuje się ceramika poryzowana, a następnie silikaty i ceramika pełna. Silikaty najlepiej akumulują ciepło i mają najlepszą izolacyjność akustyczną. Ceramika pełna i poryzwoana mają najlepszą paroprzepuszczalność, a najsłabszy pod tym względem jest keramzytobeton. Najbardziej nasiąkliwy jest beton komórkowy, co czyni go materiałem słabym w klimacie deszczowym i wilgotnym, bo wymaga wtedy impregnacji, najmniej nasiąkliwe będą sylikaty i keramzytobeton. Sylikaty ogólnie są najbardziej odporne na warunki atmosferyczne. Na grzyby najmniej odporny jest beton komórkowy, pozostałe materiały są zbliżone pod tym względem. Jeśli chodzi o wytrzymałość na ściskanie, trwałość i bezpieczeństwo konstrukcji, to najsłabiej wypada beton komórkowy, najlepiej – sylikaty, ale ceramika niewiele im ustępuje. W konkurencji kruchości, czyli odporności na pękanie, znowu liderują sylikaty, z nimi jest keramzytobeton, a najbardziej kruche są beton komórkowy i ceramika poryzowana.
Jeśli zaś chodzi o koszty, to trzeba wziąć pod uwagę całkowity koszt postawienia ściany, a więc z uwzględnieniem nie tylko samego muru, ale również ocieplenia oraz elewacji (co szczególnie ma znaczenie w przypadku ścian trójwarstwowych). Można przyjąć, że koszt postawienia ścian stanowi tylko 10–15% ogólnych wydatków na budowę domu. Różnice w kosztach zakupu materiałów są bardzo niewielkie i zależą w dużej mierze od tego jakie ceny wynegocjujemy u dostawcy. Najdroższe będą ściany trójwarstwowe z ceramiki, ocieplone i wykończone cegłą klinkierową. Mniej będą kosztowały ściany dwuwarstwowe lub jednowarstwowe.
Prawdopodobnie wybór podstawowego budulca na dom skonsultujesz z fachowcami, ale warto cokolwiek wiedzieć, zanim się do nich zwrócisz. Szczególnie, że ma on duży wpływ na wybór projektu domu. Koniecznie przeanalizuj za i przeciw różnych materiałów, zanim podejmiesz decyzję, bo jej skutki Twoje rodzina będzie odczuwała przez długi czas i dobrze, jeśli będą one tylko pozytywne.
