Działka budowlana to taka, która ma możliwość przyłączenia do sieci. Nie oznacza to jedna, że media już są do niej doprowadzone. Jeśli przewody lub rury są gdzieś w pobliżu i dopiero należy je doprowadzić, to jest to pierwsze zadanie inwestora. Jeśli kupiłeś działką nieuzbrojoną, to zanim rozpoczniesz prace nad samym domem, powinieneś złożyć wnioski do lokalnych przedsiębiorstw zarządzających sieciami o wydanie technicznych warunków podłączenia do sieci. Przed zakupem nieuzbrojonej działki dobrze jest sprawdzić możliwość i stopień trudności budowy przyłączy prądu, wody i kanalizacji oraz gazu. Może się okazać, że ze względu na lokalizację działki podłączenie mediów będzie mało opłacalne dla przedsiębiorstwa wodno-kanalizacyjnego czy gazowni i koszty uzbrojenia będą tak wysokie, że korzystniej byłoby kupić działkę droższą, lecz uzbrojoną.
Uzbrojenie działki
Prąd i woda to pierwsze potrzeby dla rozpoczynającej się budowy. Zdjęcie z realizacji w województwie podkarpackim.
Warunki przyłączenia do sieci wydane przez miejscowego dystrybutora określają, czy można podłączyć dane medium (bywa to problemem, gdy działka jest oddalona od najbliższych istniejących linii zasilających), jaki jest zakres oraz sposób wykonania rozbudowy sieci. Dokument ten precyzuje, jakie są wymagane parametry techniczne przyłącza i zawiera planowany koszt realizacji. Wycena podłączenia może znacznie się różnić w zależności od regionu kraju. Przedsiębiorstwa dostarczające prąd i gaz ustalają różne stawki za wykonanie przyłączenia do sieci, a w przypadku sieci wodno-kanalizacyjnych rozbieżności są jeszcze większe, ponieważ zarządzają nimi najczęściej gminne przedsiębiorstwa komunalne. Opłata przyłączeniowa nałożona na inwestora ma odpowiadać udziałowi w nakładach na rozbudowę sieci, które ponosi gmina. Techniczne warunki przyłączenia do sieci otrzymane od gestora danego medium nie są wydawane bezterminowo – w przypadku sieci energetycznych i wodno-kanalizacyjnych obowiązują przez dwa lata, a sieci gazowej – tylko rok. Dokumenty te są konieczne, aby otrzymać pozwolenie na budowę lub złożyć w gminie zgłoszeni budowy. Sposobu dostarczania mediów musi być opisany w projekcie architektoniczno-budowlanym, w części dotyczącej zagospodarowania działki. Do wniosku o wydanie pozwolenia na budowę lub zgłoszenia dołącza się oświadczenia poszczególnych przedsiębiorstw, w których zobowiązują się one dostarczyć na posesję media.
Przyłącze gazowe
Do gotowania i ogrzewania można z powodzeniem korzystać z innych źródeł energii niekoniecznie z gazu, ale jest on znacznie tańszy niż prąd, więc jak tylko jest taka możliwość, to inwestorzy chętnie się na gaz decydują. Aby wykonać przyłączenie gazu, najpierw w gazowni składasz wniosek z załącznikami: dokumentem potwierdzającym prawo własności, mapą oraz informacją o przewidywanym zużyciu gazu. We wniosku wskazuje się adres i charakter planowanego budynku, przewidywany termin rozpoczęcia odbioru gazu, do jakich celów gaz będzie używany i jakie urządzenia będą instalowane, głównie bywa to kuchnia gazowa, podgrzewacz wody, kocioł c.o. – w tym ostatnim przypadku trzeba podać kubaturę pomieszczeń, które będą ogrzewane, i przewidywaną moc kotła. Decyzję powinieneś dostać w ciągu około 2 miesięcy i wtedy podpisujesz umowę z gazownią. Projekt przyłącza gazu kosztuje ok. 1500-2500 zł, natomiast za odbiór gotowego przyłącza przez gestora zapłacisz ok. 150-200 zł. Pojawią się także opłaty geodezyjne (szacunkowo ok. 2000 zł) oraz koszt montażu szafki gazowej (ok. 400-600 zł). Po podłączeniu do sieci musimy jeszcze podpisać umowę o dostawę gazu. Całościowy koszt budowy przyłącza, wraz ze wszystkimi formalnościami, może wynieść średnio 6000-9000 zł.
Na wykonanie przyłączy nie trzeba mieć pozwolenia na budowę. Nie jest konieczne nawet zgłoszenie tego w starostwie powiatowym lub urzędzie miasta. Budowa bez zgłoszenia to najprostsze i najszybsze rozwiązanie, ponieważ wtedy możemy zlecać fachowcom rozpoczęcie prac od razu po otrzymaniu technicznych warunków przyłączenia do sieci. Jest to jednak droga nie tylko szybsza, ale też droższa – będziesz musiał zlecić uprawnionemu geodecie zrobienie planu sytuacyjnego przyłączy na zaktualizowanej mapie geodezyjnej działki.
Przyłącza wybudują fachowcy z uprawnieniami, a pracownik gazowni dokona odbióru technicznego i sprawdzi ich szczelność. W przypadku przyłącza gazowego niezbędny jest także protokół kominiarski sprawdzający sprawność wentylacji. Ostatnią czynnością w tej procedurze jest inwentaryzacja powykonawcza wykonywana przez geodetę z uprawnieniami – informuje ona o położeniu zrealizowanego przyłącza. Na tej podstawie zostaną naniesione zmiany na zasadniczej mapie geodezyjnej.
Przyłącze elektryczne
O podłączenie prądu warto zacząć się starać jak najwcześniej, ponieważ procedury mogą potrwać nawet kilka miesięcy, a umowa z dostawcą energii elektrycznej stanowi załącznik do wniosku o pozwolenie na budowę lub zgłoszenia. Podobnie jak w przypadku gazu składasz wniosek w lokalnym zakładzie energetycznym, załączając do wniosku kopię mapy geodezyjnej z planem sytuacyjnym, dokument potwierdzający własność działki oraz – opcjonalnie – wypis z rejestru gruntów. We wniosku podaje się moc przyłączeniową, czyli suma mocy urządzeń, które mogą być używane jednocześnie, planowane roczne zapotrzebowanie na energię, planowany termin rozpoczęcia poboru energii, podłączane urządzenia, ich moc, sposób i cel wykorzystania prądu (oświetlenie, ogrzewanie, podgrzewanie wody itd.), rodzaj przyłącza (kablowe lub napowietrzne), rodzaj taryfy – jedno- lub dwustrefowa. Na czas budowy wystarczy moc przyłączeniowa 5-8 kW, moc docelową można określić na poziomie zależnym od tego, do czego będziemy używać energii po zamieszkaniu w domu. Czasem obie wartości zapotrzebowania można podać w jednym wniosku, niektóre zakłady energetyczne wymagają zaś złożenia dwóch oddzielnych wniosków. Jeżeli prąd będzie wykorzystywany tylko do oświetlenia, nie będzie natomiast elektrycznej kuchni i ogrzewania, roczne zapotrzebowanie na energię można określić na 10 kW. Jeżeli w domu ma być kuchnia elektryczna, zapotrzebowanie wzrasta do 15 kW na rok, a w przypadku elektrycznego ogrzewania – do 30 kW.
Kiedy podanie zostanie rozpatrzone pozytywnie, podpisujesz z zakładem energetycznym umowę o budowę przyłącza, które zostanie wykonane do granicy działki. Budowę linii zasilającej od obrzeży działki do budynku realizujesz we własnym zakresie. Koszt podłączenia prądu, podobnie jak pozostałych mediów, jest w dużej mierze uzależniony od lokalizacji nieruchomości, od jej odległości od sieci i regionu kraju. Standardowo mieści się on w kwocie ok. 2000-3000 zł. Jeżeli jednak ta odległość, czyli długość łącza, będzie większa, wówczas za każdy metr płacisz dodatkowo.
Podłączenie wody i kanalizacji
Procedura doprowadzenia kanalizacji do działki budowlanej wygląda podobnie jak w przypadku prądu. Zaczynasz od złożenia odpowiedniego wniosku w miejscowym przedsiębiorstwie wodno-kanalizacyjnym. Do wniosku dodajesz także załączniki, w postaci mapy oraz formularza, w którym podaje się m.in. szacunkowe zużycie wody oraz liczbę osób, które będą zamieszkiwać dom. Decyzję powinieneś uzyskać w ciągu maksymalnie 2 tygodni – wówczas podpisujemy umowę o budowę przyłącza. Aby rozpocząć budowę, potrzebujesz projektu przyłącza, a wykonanie przyłącza musisz zlecić fachowcom posiadającym wymagane uprawnienia, zaś obioru dokonuje gestor, za co płacimy mu ok. 100-200 zł. Podobny koszt ponosimy w związku z wydaniem warunków zaopatrzenia w wodę. Do tego dochodzi opłata za podłączenie przyłącza do sieci (ok. 1000-2000 zł) oraz opłaty geodezyjne (ok. 1000-1800 zł). Jeżeli budowa przyłącza będzie wiązała się z koniecznością tymczasowych zmian w ruchu drogowym, wnosimy dodatkową opłatę w wysokości ok. 600-1000 zł. Sam koszt budowy przyłącza wynosi średnio 70-200 zł/ m.
Może się zdarzyć, że nie będzie możliwości podłączenia do sieci kanalizacyjnej (np. z powodu zbyt dużej odległości). W takiej sytuacji inwestorowi pozostaje budowa szamba lub zakup przydomowej ekologicznej oczyszczalni ścieków.
Dostęp do drogi
Brak utwardzonej drogi dojazdowej do działki generuje dodatkowe koszty. Taka droga jest niezbędna już podczas prac wstępnych (np. dowóz materiałów budowlanych). Jeśli działka nie ma dostępu do drogi publicznej, a droga dojazdowa miałaby przebiegać przez cudzą działkę, należy zadbać o urzędowe ustanowienie jego służebności.
Aby móc legalnie zamieszkać w gotowym domu, po zakończeniu prac składa się zawiadomienie o zakończeniu budowy w powiatowym inspektoracie nadzoru budowlanego. Dołącza się do niego dokumenty potwierdzające powykonawczą inwentaryzację geodezyjną i odbiór techniczny wszystkich instalacji. Uzbrojenie działki pochłania czas i dodatkowe koszty, może też być źródłem stresu związanego z szukaniem odpowiednich. Dlatego jeśli kupujesz działkę nieuzbrojoną, przygotuj się na te działania, dobrze zapoznaj się z warunkami budowy przyłączy, aby wysokie koszty i wydłużony czas przygotowań do budowy nie były niemiłą niespodzianką.