Barwę elewacji wybiera się raz na kilka dekad, a jednak i tu są bardziej i mniej modne kolory. Elewacje zmieniają się nie tylko z uwagi na trendy, ale też wraz z nowymi technologiami, które wymuszają (lub umożliwiają) pewne rozwiązania. Jakie kolory są najpopularniejsze w 2024 i 2025 r.?
Elewacja domu – jakie ma znaczenie?
Modne kolory elewacji a zatrzymywanie ciepła
Każdy, kto był w Grecji, Turcji czy Egipcie, zauważył, że ściany domów bardzo często są tam pomalowane na jasne kolory, takie jak błękit czy biel. W Europejskim Magazynie Badań i Rozwoju w grudniu 2023 r. ukazały się badania, według których jasna farba lepiej odbija słońce, tym samym pobierając mniej ciepła z zewnątrz i potencjalnie lepiej chłodząc wnętrze. Tymczasem ciemna farba ma odwrotny efekt i zatrzymuje więcej ciepła. Różnice te sięgają kilkudziesięciu procent. W polskim klimacie świetnie sprawdzi się więc dom z elewacją jak na tej wizualizacji.
Oczywiście sama farba ma symboliczne znaczenie dla temperatury w domu, ale skoro tak wielką wagę przykłada się dziś do wymiany okien, drzwi czy systemów ogrzewania, to można podejrzewać, że już niedługo unijni urzędnicy odpowiedzialni za klimat zaczną przyglądać się również kolorom, na jakie malujemy nasze domy. A jakie to ma praktyczne znaczenie dla tego, jaki kolor elewacji wybrać? Ten przykład udowadnia, że nie chodzi o same trendy czy kulturę, ale również o aspekty praktyczne.
Jaki kolor elewacji wybrać, by nie musieć czyścić ścian?
Drugim takim aspektem jest oczywiście widoczność zabrudzeń — największa na jaśniejszych elewacjach i mniejsza na ciemnym tle. To ma znaczenie np. w centrach miast i w regionach przemysłowych. Istnieją jednak również specjalne, jasne farby, które cechują się mniejszą chłonnością zabrudzeń, więc da się pomalować dom na jasny kolor i czyścić go rzadziej.
Coraz częściej mówi się też o inteligentnych termo-farbach, które zatrzymują lub oddają energię cieplną niemal niezależnie od koloru. Na razie jednak takie rozwiązania są dość drogie i trudnodostępne, więc kolor elewacji wciąż ma pewne znaczenie praktyczne.
Jaki kolor elewacji wybrać?
Pamiętając o aspektach praktycznych, prześledźmy teraz modne kolory wykończeń domów, by móc w pełni odpowiedzieć na pytanie, jaki kolor elewacji wybrać:
Antracyt, jak na wizualizacji projektu Z416 — kiedyś mało popularny, dziś “świeży pieprz” został uznany za kolor roku marki wnętrzarskiej Behr (być może również w związku z powodami praktycznymi opisanymi powyżej).
Złamana biel, jak w klasycznym projekcie Z273 — z drugiej strony w katalogach jest mnóstwo domów w kolorze klasycznej bieli, za to od lat próżno szukać kiedyś bardzo modnych kolorów elewacji, jak pastele, żółć czy róż.
Kolory naturalne, jak w detalach elewacji bliźniaka Zb5 — zwrot w stronę natury widać też jeśli chodzi o modne kolory elewacji; wystarczy zerknąć na kandydatów do tegorocznej europejskiej nagrody Dom Roku: dom Made of Sand, Blockmakers Arms, a w katalogu Z500.pl: Z357. To wszystko barwy ziemi, jesiennych liści i kamieni, świetnie komponujące się z naturalnym otoczeniem.
Przezroczysty i lustrzany — trendem ostatnich lat są domy, które idealnie wtapiają się w przestrzeń, a najłatwiej o to wtedy, gdy ścian… wcale nie widać. Tak jest np. W domu Saltmarsh House w Anglii, który otrzymał m.in. nagrodę RIBA czy we froncie domu Z455 z pracowni Z500.pl.
Jaki kolor elewacji domu drewnianego?
Powyższy przewodnik pośrednio odpowiada też na pytanie o modne kolory elewacji domów drewnianych. Naturalne barwy sosny, orzecha czy mahoniu są w cenie, choć to nie jedyne modne elewacje domu. Bardzo popularne są też “sprane” odcienie drewna jakby wyrzuconego na brzeg przez morze (jak w projekcie Blok Belongil w Australii) czy robiąca ostatnio furorę deska opalana metodą Shou Sugi Ban. Mamy nadzieję, że powyższy wykaz pomoże odpowiedzieć na pytanie o to, jakie kolory elewacji są modne w 2024 r. i później.
Jaki materiał na elewację wybrać?
Już powyższa lista skłania do refleksji nad materiałem budowlanym i wykończeniowym domu. Jak widać, modne kolory elewacji w większości łączą się z materiałem, jaki zastosowano do wykończenia. Przezroczystość to tafla szkła, a barwy ziemi najczęściej wynikają z zastosowania drewna, cegieł i różnego rodzaju materiałów eksperymentalnych (jak w projekcie Hospicjum w Olsztynie nagrodzonego nagrodą Fasady Roku Baumit Life Challange 2023).
W przypadku przywoływanych realizacji modna elewacja domu to dzieło najlepszych pracowni architektonicznych, ale jest i dobra wiadomość: nawet skromniej zaplanowaną przez architekta fasadę z czasem można po prostu zmienić, dodając na nią okładzinę z rysunkiem drewna, cegieł czy metalu. Szczególnie popularność zyskuje ten ostatni, bo postęp w dziedzinie obróbki tego materiału daje coraz ciekawsze możliwości. Przykładem niech będzie fasada Muzeum Hutnictwa w Chorzowie, która… rdzewieje, zmieniając się z każdym upływającym dniem. Nawet antracyt na fasadzie to coraz częściej efekt zastosowania różnego rodzaju lameli, płyt i okładzin, jak w wizualizacji projektu Zx100.
Podsumowanie
Nie da się ukryć, że modne kolory elewacji są dziś ściśle połączone z materiałem wykonania fasady i całego domu. Nie ma chyba sensu malować domu na czerwono, by imitować charakterystyczną barwę cegieł, ani tworzyć beżowej elewacji, która miałaby wyglądać podobnie do drewna. Najprościej jest zainspirować się właściwościami tych materiałów (nasi projektanci mogą w tym Państwu pomóc). Choć nie jest to odpowiedź wprost na pytanie o to, jaki kolor elewacji wybrać, to w dzisiejszym świecie skupionym na coraz to nowocześniejszych materiałach fasadowych nie da się udzielić innej.
Modny kolor elewacji w 2025 r. w pytaniach i odpowiedziach
Kolor elewacji wybiera się raz na kilka dekad, co sprawia, że decyzja ta jest długotrwała i znacząca.
Zmiany kolorów elewacji wynikają zarówno z trendów, jak i postępu technologicznego, który wprowadza nowe rozwiązania.
W 2024 i 2025 roku modne są kolory takie jak antracyt, złamana biel, naturalne barwy oraz przezroczystość i lustrzane efekty.
Jasne kolory, takie jak biel, odbijają słońce, co pomaga chłodzić wnętrze, podczas gdy ciemne kolory zatrzymują więcej ciepła.
Chociaż kolor elewacji ma niewielkie znaczenie dla oszczędności energii, może pośrednio wpłynąć na temperaturę w domu i być brany pod uwagę w kontekście ekologii.
Na jasnych elewacjach zabrudzenia są bardziej widoczne, ale istnieją farby o specjalnych właściwościach, które zmniejszają ich chłonność.
W modzie są naturalne barwy drewna, takie jak sosna i orzech, a także "sprane" odcienie oraz deski opalane metodą Shou Sugi Ban.