O energooszczędności budynku decyduje:
- architektura i konstrukcja: bryła, geometria, kształt i wielkość dachu,
- ilość i wielkość okien oraz innych powierzchni przeszklonych,
- rozmieszczenie pomieszczeń,
- rozwiązania konstrukcyjne przegród zewnętrznych
- oraz izolacyjność cieplna: ścian, dachu i okien.
Bryła budynku powinna być zwarta i prosta...
o małej powierzchni przegród zewnętrznych w stosunku do kubatury. Z punktu widzenia kosztów budowy i późniejszej eksploatacji optymalnym rozwiązaniem jest wybudowanie domu parterowego z użytkowym poddaszem, z dachem płaskim lub o małym kącie nachylenia, zaprojektowanym na planie kwadratu lub prostokąta.
Warto zrezygnować również z dodatkowego uatrakcyjniania architektury budynku podcieniami, wykuszami czy lukarnami, które zwiększają powierzchnię przegród zewnętrznych. Zastosowanie tego rodzaju rozwiązań w połączeniu z optymalnym układem pomieszczeń może przynieść nawet 10–15% oszczędności energii.
lokalizacja budynku na działce i jego usytuowanie względem stron świata...
co pozwala na obniżenia zużycia energii o ok. 7%. Istotnym elementem powłoki budynku jest stolarka okienna i drzwiowa. Ponieważ każdy otwór stanowi przerwę w ciągłości przegrody, warto zainwestować w okna i drzwi o wysokich parametrach izolacyjnych. Zalecana wartość współczynnika przenikania ciepła dla stolarki to U=1 W/m2K.
Warto na ścianie najbardziej wyeksponowanej na słońce zaplanować np. przeszklenia o większej powierzchni a zastosowanie okiennic czy rolet dodatkowo wpłynie korzystnie na dodatni bilans ciepła. Energooszczędności sprzyja także wyraźny podział budynku na strefy termiczne. Dom należy podzielić na strefy różnych temperatur i przyporządkować im pomieszczenia.
Właściwy układ pomieszczeń...
w domu ma ogromny wpływ na zmniejszenie zużycia energii, co w efekcie końcowym przekłada się na wymierne oszczędności. Od strony najbardziej nasłonecznionej należy lokalizować pomieszczenia dziennego pobytu, gdzie temperatura powinna być wyższa, a stronę północną przeznaczamy na lokalizację pomieszczeń gospodarczych, w których temperatura może być nieco niższa.
Ważne jest także, aby sąsiadujące ze sobą pomieszczenia miały zbliżone poziomy temperatur – różnica temperatur nie powinna przekraczać 8st. C. W domu energooszczędnym musi zostać zachowany tzw. buforowy układ pomieszczeń. Jeżeli w projekcie przewidziano wykonanie nieogrzewanych pomieszczeń np. piwnic czy garażu, to trzeba pamiętać o oddzieleniu ich od ogrzewanej części mieszkalnej warstwą izolacji termicznej.
Szukając korzystnych rozwiązań należy analizować również wpływy wiatru. Udział strat ciepła w budynkach wyeksponowanych na działanie wiatru może być większy nawet o 10% w stosunku do takich samych budynków usytuowanych w teranie zabudowanym lub osłoniętym, dlatego też należy odpowiednio wcześnie zaplanować obsadzenie terenu tak, aby osłonić budynek przed szkodliwym wpływem warunków atmosferycznych.
Ostatnim kryterium, koniecznym do spełnienia przy budowie domu energooszczędnego, jest system wentylacji i ogrzewania. W domu energooszczędnym, który jest bardzo szczelny musi być zastosowana wentylacja mechaniczna z rekuperatorem – warto pamiętać, że w tego rodzaju budynkach nie sprawdza się wentylacja grawitacyjna. Wybierając rodzaj systemu grzewczego i poszczególne urządzenia, z których będzie się składał, warto kierować się podstawowym i najważniejszym kryterium wyboru, jakim jest późniejsza energooszczędność instalacji.
Jednorazowa inwestycja w nowoczesną, oszczędną instalację „odwdzięczy się” niskimi rachunkami w przyszłości. Warto także pomyśleć o dodatkowych rozwiązaniach wykorzystujących np. energię pochodzącą ze źródeł odnawialnych. Inwestycja w pompę ciepła, instalację solarną czy kominek na ekologiczne paliwo pozwoli ograniczyć koszty ogrzewania domu i przygotowania ciepłej wody użytkowej.
Na energooszczędność budynku składa się wiele czynników, o których należy myśleć już na etapie wyboru projektu gotowego. Przyjęcie optymalnych rozwiązań pozwala wybudować dom energooszczędny zapewniający wysoki komfort cieplny i niskie koszty eksploatacyjne.