Gdy kilka lat temu pojawiła się możliwość budowy domów do 70 mkw. bez pozwolenia, wiele osób narzekało na ten projekt. Z danych CBOS z 2022 roku wynika, że średni metraż domu to w Polsce ok. 90 mkw., więc większość rodzin siłą rzeczy decyduje się na więcej, niż 70 mkw. Projekt domów bez pozwolenia skierowany był więc głównie do letników, którzy budują 1-2 pokoje na działce. Teraz prawo ma być rozszerzone. Czy w 2024 r. projekty domów piętrowych 120 mkw. i większych również „załapią się” na uproszczone formalności? Nie wiadomo, bo na drodze przepisom już stanęły niespodziewane przeszkody…
Projekty domów bez pozwolenia? Senat się sprzeciwia
17 sierpnia 2023 roku Sejm przyjął długo oczekiwane zmiany w przepisach dotyczących budowy domów, które zapowiadają istotne ułatwienia dla przyszłych inwestorów.
Przypominamy, jak było dotychczas: Jak postawić dom bez pozwolenia?
W ramach nowych regulacji, budowa wolnostojących domów jednorodzinnych o dowolnej powierzchni zostanie znacznie uproszczona, a wymaganie uzyskania pozwolenia na budowę zostanie zniesione. Niemniej jednak zmiany te muszą jeszcze przejść przez proces akceptacji m.in. przez Senat i Prezydenta RP, więc nie ma dokładnej daty, kiedy przepisy wejdą w życie. Co więcej, 7 września Senat odrzucił tę ustawę, a do wyborów pozostało już tylko kilka tygodni. Nie wiadomo, czy posłowie — nawet gdyby chcieli — zdążą ją uchwalić.
Projekty domów piętrowych do 120 m2 bez pozwolenia?
Gdyby udało się zmienić prawo, nowe przepisy pozwoliłyby na budowę bez wymogu uzyskania pozwolenia budynków:
o dowolnej powierzchni,
maksymalnie dwukondygnacyjnych,
wolnostojących.
O obszarze oddziaływania na otoczenie całkowicie zawartym na działce lub działkach, na których dom jest stawiany.
Stawiane w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych, a nie w celach sprzedaży lub wynajmu.
Ministerstwo podkreśla, że to ostatnie kryterium nie wyklucza możliwości sprzedaży lub wynajmu domu po jego ukończeniu. Chodzi głównie o to, aby deweloperzy nie korzystali z uproszczeń przy budowie całych osiedli w celach komercyjnych. Prywatni inwestorzy nadal będą mieli swobodę w decyzjach dotyczących wykorzystania nieruchomości.
Czytaj więcej o projektach domów dla deweloperów: Jak zarabiać na osiedlu?
Darmowe projekty domów bez pozwolenia?
Dodatkowym udogodnieniem ma być dostępność darmowych projektów domów do pobrania ze strony Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego. Obecnie dostępne są projekty domów do 70 m², jednak rząd zapowiada, że do końca roku 2023 zostaną dodane do bazy projekty większych domów. Czy tak będzie? Pamiętamy, że przy poprzedniej zmianie prawa, projekty domów bez pozwolenia do 70 m2 pojawiły się wiele miesięcy po zapowiadanym terminie. Biorąc pod uwagę, że prawo było uchwalane pospiesznie i nawet nie weszło jeszcze w życie, realistyczny termin ujawnienia pierwszych darmowych projektów domów bez pozwolenia to końcówka 2024 roku, a może dopiero kolejne lata.
Kiedy darmowe projekty domów piętrowych 120 m2?
Minister Rozwoju i Technologii dopiero latem 2023 r. poinformował o konkursie architektoniczno-budowlanym, który ma na celu stworzenie projektów domów piętrowych 120, 150 i 180 metrów kwadratowych. Po wyborze zwycięskich projektów będą one udostępnione do pobrania jako darmowe projekty dla wszystkich zainteresowanych inwestorów. Póki co jednak warto korzystać z projektów komercyjnych, jak np.:
Projekt domu piętrowego do 120 m2 z przeszklonym balkonem
Projekt domu piętrowego z piwnicą i… siłownią
Projekt domu piętrowego z garażem dwustanowiskowym i piętrem przesuniętym w stosunku do parteru.
Można jeszcze zapytać, czy taki projekt domu piętrowego z garażem dwustanowiskowym opłaca się kupować? A może lepiej poczekać na uchwalenie nowych przepisów, żeby mieć pewność, że będzie można postawić duży dom bez pozwolenia? Jeśli regulacje wejdą w życie, to wszystkie projekty będzie można zrealizować bez pozwolenia. Gdyby natomiast z nich zrezygnowano… to tym bardziej nie ma na co czekać ;)
Podsumowanie
Podsumowując, nowe przepisy wprowadzają istotne ułatwienia w budowie domów, eliminując konieczność uzyskiwania pozwolenia na budowę dla wielu rodzajów budynków. Proces budowy będzie bardziej dostępny i oparty na zgłoszeniach, z obowiązkiem posiadania kierownika budowy oraz dziennika budowy. To kolejna faza rozszerzenia katalogu obiektów, które można budować bez pozwolenia na budowę, co z pewnością przyczyni się do ułatwienia procesu prowadzenia inwestycji budowlanych. Włączenie do katalogu obiektów budowlanych bez pozwolenia projektów domów piętrowych do 120, a nawet 180 m2 i więcej, znacznie ułatwiłoby budowę tysiącom Polaków.