Dach to oczywisty element konstrukcji każdego budynku. Dach po prostu jest – przynajmniej, dopóki nie zaczniesz planować budowy własnego domu jednorodzinnego. Wtedy okazuje się, że liczba pytań, które rodzi ten „prosty” fragment budynku, może przytłoczyć. Jakie zadania i funkcje pełni? Na co powinieneś zwrócić uwagę, dokonując wyboru i jakie masz możliwości? Poniżej znajdziesz wszystkie najważniejsze informacje na temat dachów w domach jednorodzinnych.
Funkcje dachu w domu jednorodzinnym
Jeśli zdecydowałeś się na budowę domu jednorodzinnego lub rozważasz ją, powinieneś wiedzieć, jakie funkcje pełni w nim dach. Nie jest to wiedza dla samej wiedzy. Ma duże znaczenie, ponieważ to ona powinna determinować Twoje wybory związane z konstrukcją dachu, materiałami itp.
- Podstawową rolą dachu jest ochrona budynku przed wpływami atmosferycznymi: opadami deszczu, śniegu, gradu, wysoką i niską temperaturą oraz wiatrem.
- Elementy dachu odprowadzają wodę i zalegający śnieg, a także zapewniają dodatkowe światło dzienne (np. poprzez lukarny czy okna dachowe).
- Dach może też służyć do odprowadzania spalin oraz dostarczania powietrza do domu.
- Jest to również konstrukcja nośna, która przenosi ciężar na ściany nośne. Ważną rolę w tym zakresie pełni więźba dachowa.
- Coraz częściej dach stanowi konstrukcję dla paneli fotowoltaicznych.
- Warto pamiętać także o funkcji estetycznej, na którą kładzie się ostatnio duży nacisk.
Kiedy zdasz sobie sprawę z liczby funkcji, jakie pełni dach w domu jednorodzinnym, prawdopodobnie podejdziesz do związanych z nim wyborów bardziej świadomie. A decyzji do podjęcia będzie wiele.
Więźba dachowa czy wiązary?
Od czego zacząć planowanie dachu? Od podstaw, czyli więźby dachowej. W domach jednorodzinnych wykonuje się ją najczęściej z elementów drewnianych, czasem stalowych, rzadziej żelbetowych. Tradycyjna więźba składa się z krokwi i jętek lub kleszczy i płatwi.
Konstrukcja taka przygotowywana jest zwykle na miejscu budowy. Obecnie jednak, w wielu przypadkach, powstaje w zakładzie. W ciągu kilku tygodni wycina się maszynowo zestaw do montażu, który następnie dostarczany jest na plac budowy. Ekipa montuje go przy użyciu dźwigu w ciągu kilku dni, a nawet kilkunastu godzin. Dokładność dopasowania elementów jest bardzo wysoka. Z pewnością warto rozważyć takie rozwiązanie.
W przypadku poddaszy użytkowych stosowana jest zwykle inna konstrukcja – oparta na wiązarach. Wykonane są one z elementów drewnianych o znacznie mniejszych przekrojach, połączonych zwykle płytkami kolczastymi. Odpowiednio zaprojektowane wiązary pozwalają uzyskać wyższą przestrzeń w budynku, a także uniknąć dodatkowych punktów podparcia. Choć słupy na środku pokoju mogą mieć pewne walory estetyczne, zwykle jednak pogarszają funkcjonalność pomieszczenia.
Ułatwieniem jest również fakt, że montaż wiązarów mogą zrealizować mniej wykwalifikowani wykonawcy. Zarówno w przypadku więźby tradycyjnej, jak i wiązarów, drewno musi być odpowiedniej klasy oraz właściwie zaimpregnowane.
Pokrycie dachu – jakie wybrać?
Pokrycie dachu w domu jednorodzinnym to jedna z najważniejszych decyzji w kontekście budowy dachu. Rynek obfituje w różnorodne materiały, spośród których możesz wybierać.
Obecnie inwestorzy najczęściej decydują się na dachówki oraz blacho-dachówki. Są to dość uniwersalne materiały, w których stosunek jakości do ceny jest korzystny. Możesz także rozważyć pokrycia bitumiczne (papy) lub mniej popularne pokrycia naturalne. Szczegółowy przegląd wraz z omówieniem ich wad i zalet znajdziesz w osobnym artykule na temat pokryć dachowych.
Tani dach w domu jednorodzinnym – czy warto kierować się ceną?
W czasie galopujących cen materiałów budowlanych inwestorzy szukają oszczędności, gdzie tylko mogą. Jeśli również masz taką pokusę – przemyśl to dwa razy. Wybór tanich materiałów do budowy dachu Twojego domu nie jest dobrym rozwiązaniem. Prędzej czy później niesprawdzone, niskobudżetowe materiały prawdopodobnie przysporzą Ci kłopotów w eksploatacji.
Pamiętaj, że łączna wartość wykonania dachu to wybór właściwej jakości materiału i koszt robocizny. Poprawki bywają niestety najdroższą opcją – a kiepskie materiały najczęściej ich wymagają. Odpowiednio dobrane materiały to gwarancja niezawodności, a także mniejsze wydatki na remont w czasie eksploatacji.
Na szczęście, mimo kryzysu na rynku, wielu inwestorów wybiera produkty o bardzo dobrych parametrach technicznych. Zwiększyła się świadomość, że dach to kluczowy element budynku, który zabezpiecza obiekt przed czynnikami atmosferycznymi oraz gwarantuje mieszkańcom bezpieczeństwo.
Płaski dach w domu jednorodzinnym – hit czy kit?
Wiesz już wiele o materiałach i technologii, w której możesz budować dach. A czy zastanawiałeś się nad względami estetycznymi? Innymi słowy – jakie dachy Ci się podobają? Być może myślisz o poddaniu się jednemu z ostatnich trendów w budownictwie, jakim są płaskie dachy. Czy to dobry pomysł?
Takie rozwiązanie to nie tylko symbol nowoczesnej architektury ostatnich lat. W znaczący sposób poprawia ono funkcjonalność pomieszczeń znajdujących się na piętrze. Brak skosów to więcej miejsca i dużo łatwiejsza możliwość zagospodarowania przestrzeni. Dzięki tego typu konstrukcji możliwe jest również wygospodarowanie dodatkowego tarasu czy zielonego ogrodu.
Domy z płaskim dachem mają jednak więcej zalet, także z punktu widzenia roboty dekarskiej:
- płaskie dachy mają prostą do wykonania konstrukcję;
- dzięki temu generują relatywnie niższe koszty realizacji;
- płaski dach oznacza także lepszą izolacyjność.
Warto pamiętać, że płaski dach jest płaski tylko z nazwy. W rzeczywistości wymaga utrzymania minimum 3-5% kąta nachylenia. Sprawia to, że do jego wykonania niezbędny jest doświadczony fachowiec i dobre materiały. Dekarz znający technologię zadba m.in. o odpływy i ustrzeże konstrukcję od niepożądanych przecieków.
Jak znaleźć ekipę, która wykona dobry dach Twojego domu?
Wybór właściwego wykonawcy to jedno z najważniejszych zadań. Trafna decyzja pozwoli Ci cieszyć się ładnym i solidnym dachem przez długie lata. Dobrego fachowca poznasz już na etapie wstępnych rozmów. Pomoże Ci on w doborze odpowiednich materiałów do budowy dachu i technologii. Jeśli nawet wybór typu pokrycia należy do architekta lub inwestora, to aktualna jest tu zasada: „diabeł tkwi w szczegółach”. Najdrobniejsze elementy decydują o pomyślnym zakończeniu zadania.
Dach to nie tylko połacie – równie ważne dla jego trwałości są rynny, obróbki blacharskie, kalenice, kosze i kominy. Elementy te najtrudniej wykonać pod względem technicznym i często wiąże się z nimi ryzyko powstania usterek groźnych dla całego budynku. Dachy z dużą liczbą tego typu detali są również najbardziej kosztowne, a ich wykonanie wymaga najwięcej czasu. Doświadczony dekarz ma świadomość, że należy przy tym dołożyć wyjątkowej staranności, ponieważ to właśnie tutaj popełnianych jest najwięcej błędów.
W wyborze odpowiedniej ekipy dobrze kierować się rekomendacjami znajomych lub producentów materiałów dachowych. Warto dopytywać o kwalifikacje i certyfikaty zawodowe oraz ubezpieczenie. Elementem potwierdzającym wiarygodność wykonawcy jest przynależność do organizacji branżowych. W przypadku pokryć dachowych jest to Polskie Stowarzyszenie Dekarzy, które dysponuje bazą zaufanych fachowców, certyfikowanych według najwyższych standardów.
Budowa dachu – na co jeszcze zwrócić uwagę?
Ostatnie lata wskazują na znaczące zmiany w klimacie. Zimy w Polsce stały się mniej mroźne i rzadziej zdarzają się duże opady śniegu. Standardem natomiast są obfite opady deszczu oraz bardzo silne wiatry. Decydując się na wybór konstrukcji, należy przede wszystkim zadbać o to, aby dom był odporny na gwałtowne zjawiska atmosferyczne. Jedynym sposobem przygotowania się do zmian klimatu jest świadome stworzenie nowych technologii, budowanie zgodnie z obowiązującymi normami i zaleceniami budowlanymi.
W przypadku dachów skośnych powinieneś zwrócić uwagę na właściwy sposób zamontowania pokrycia dachowego i odpowiednie, przepustowe orynnowanie. Dachy płaskie są mniej podatne na wichury i nawałnice, zasiedlenie przez gryzonie i kuny, jednak w przypadku dużych opadów śniegu mogą czasem wymagać jego usunięcia.
Kluczowy jest w tym zakresie wybór rzetelnej firmy z doświadczonymi fachowcami. To trudne, gdyż na rynku brakuje dekarzy, a liczba zleceń wciąż rośnie. Czas oczekiwania na fachowca wydłuża się do kilku miesięcy. Dobrą, rekomendowaną ekipę warto zarezerwować odpowiednio wcześniej i już na wstępnym etapie skonsultować z nią wybór materiałów do budowy dachu.