Wartość i trwałość domów szkieletowych to jedne z najczęściej poruszanych kwestii, gdy rozmawiamy z inwestorami planującymi budowę. Wciąż niewiele osób rozumie, jak zmieniła się w ostatnich dziesięcioleciach technologia, na jakiej opierają się takie rozwiązanie.
Pytanie jednak pozostaje: czy dom szkieletowy straci na wartości przy odsprzedaży? Ile postoi taka konstrukcja?
Na początek wyjaśnienie: czym właściwie jest współczesny dom prefabrykowany lub szkieletowy?
Dom szkieletowy powstaje najczęściej na szkielecie drewnianym, ale może być też keramzytowy czy stalowy (choć dużo rzadziej)
Elementy szkieletu powstają wcześniej i w tym sensie jest to dom prefabrykowany, choć domy prefabrykowane to także np. kopułowe, z perlitu, betonowe itp.
Dom szkieletowy może mieć formę nieocieplonego domku letniskowego, ale jeśli jest całoroczny, to na plac budowy przyjeżdżają kompletne moduły, w których jest docieplenie, izolacja wilgociowa, a nawet niektóre instalacje.
Większości osób domek prefabrykowany kojarzy się z holenderskim domkiem modułowym znanym z campingu. Tymczasem całoroczne konstrukcje są o wiele solidniejsze.
Ważne! Domy prefabrykowane Brzechwa czy DOMiKON powstają z certyfikowanego drewna konstrukcyjnego i w tym sensie są bardziej trwałe konstrukcyjnie niż domy wznoszone przy użyciu drewna z najbliższego tartaku.
Różne technologie prefabrykacji i ich trwałość
Technologii prefabrykacji są tak naprawdę dziesiątki; w ostatnich latach na fali mody na energooszczędność i recycling własne domki modułowe stworzyła m.in. IKEA czy Toyota.
Czy wiesz, że… Polska jest jednym z liderów w Europie, jeśli chodzi o produkcję drewnianych domków modułowych.
Jakie są główne technologie i jak wygląda trwałość domów prefabrykowanych?
Najbardziej zbliżone do tradycyjnego budownictwa są domy z prefabrykatów betonowych i keramzytobetonowych – charakteryzują się wysoką odpornością ogniową, bardzo dobrą izolacyjnością akustyczną oraz trwałością porównywalną z domami murowanymi.
Dużą popularnością cieszą się także domy prefabrykowane w technologii szkieletu drewnianego, które – przy prawidłowym zaprojektowaniu, zabezpieczeniu przed wilgocią i wykonaniu zgodnie z normami – również mogą służyć kilku pokoleniom.
Najbardziej ostrożnie banki i inwestorzy podchodzą do lekkich konstrukcji modułowych oraz domów kontenerowych, których trwałość zależy w dużej mierze od jakości materiałów, sposobu posadowienia oraz zakresu ochrony antykorozyjnej.
Ostatnie lata to też domy z plastiku, konopi czy słomy. Co do trwałości — przekonamy się, choć nie zawsze projekty te powstawały z myślą o wieloletnim eksploatowaniu i nie wszystkie sprawdzą się w polskiej strefie klimatycznej.
W praktyce nie sama prefabrykacja budzi wątpliwości, lecz lekka, nietrwała konstrukcja i brak trwałego związania z gruntem – to te czynniki decydują o postrzeganej żywotności budynku, a nie fakt, że powstał on w fabryce.
Wartość domu prefabrykowanego rozłożona w czasie — przykład
Czy wiesz, że… w 2022 r. pytano o problemy techniczne budynku właścicieli domów modułowych i tradycyjnych. Brak zastrzeżeń do konstrukcji budynku zgłosiło 78 proc. właścicieli domów modułowych i… 65 proc. tych, którzy mieli dom murowany. (NAHB, 2022)
Wniosek? Błędy i problemy zdarzają się również w tradycyjnym budownictwie.
Nawet letniskowe i tymczasowe domki modułowe okazują się być trwalsze, niż pierwotnie zakładano. Przykładem mogą być gotowe domki fińskie postawione w Warszawie zaplanowane w 1945 roku na 50 lat. Wiele z nich stoi do dziś, a po renowacji służą kolejnym pokoleniom.
Inny taki przykład to osiedle “Przyjaźń” w Warszawie i stojące tam drewniane domy mieszkalne i akademiki, które przywieziono z Rosji w 1952 r. w gotowych fragmentach, które złożono na miejscu. Niemal wszystkie stoją nadal. Nieremontowane akademiki (nazywane kiedyś “barakami”) są wprawdzie w kiepskim stanie, ale o domy prywatne dbano i dziś stanowią perełki drewnianej architektury w tym ponurym zakątku Warszawy.
Osiedla domków prefabrykowanych stoją od lat 70. m.in.. w Vermoncie (Canada). W Polsce do dziś na Okęciu stoi osiedle domków kopułowych z lat 50-60. Autorstwa Jerzego Iwanickiego i wiele domków typu Brda stawianych w latach 70 (a przecież ówczesna technologia prefabrykacji była znacznie bardziej prymitywna, niż dziś).
Wartość domu szkieletowego po 10,20,30 latach
Szkieletowy dom z drewna z zewnątrz może wyglądać dokładnie tak samo, jak murowany, co udowadniają podwójne wersje projektów dostępnych w z500.pl w wersji murowanej i szkieletowej. Nawet patrząc na plany architektoniczne, nie widać tu żadnej eksperymentalnej technologi, a jedynie tradycyjną więźbę dachową i solidny budulec ścian.
Rozważając, czy wartość domu szkieletowego spadnie w perspektywie kilkudziesięciu lat, zapominamy często o tym, jak trudno jest sprzedać nietypowy, zniszczony czy niekorzystnie umiejscowiony dom murowany. (przykładem są rezydencje z lat 90. XX w., którym często bardzo trudno jest znaleźć właściciela).
Jaką trwałość ma współczesny dom szkieletowy?
Na stronach producentów padają różne odpowiedzi, ale minimum to 40-50 lat użytkowania domu szkieletowego. Współczesny dom szkieletowy, zaprojektowany i wykonany zgodnie z obowiązującymi normami, ma trwałość porównywalną z domem murowanym, czyli co najmniej 50–100 lat, a w praktyce często znacznie dłuższą. Kluczowe znaczenie nie ma sama technologia, lecz jakość projektu, materiałów i wykonawstwa.
Najważniejszym elementem decydującym o trwałości domu szkieletowego jest konstrukcja nośna z drewna konstrukcyjnego klasy C24, suszonego komorowo i struganego. Takie drewno jest stabilne wymiarowo, odporne na paczenie i – po odpowiednim zabezpieczeniu – bardzo trwałe. W krajach takich jak Kanada, USA czy Skandynawia domy szkieletowe budowane w XX wieku nadal są w pełni użytkowane, co stanowi najlepszy dowód ich długowieczności.
O trwałości decyduje także ochrona przed wilgocią. Nowoczesne domy szkieletowe projektuje się z zastosowaniem szczelnych membran, paroizolacji i wentylacji mechanicznej, co eliminuje ryzyko zawilgocenia konstrukcji – głównego wroga drewna. Równie istotne jest posadowienie na solidnych fundamentach oraz prawidłowe odprowadzenie wód opadowych.
Czy producenci udzielają gwarancji na dom szkieletowy?
Ciekawostką jest średnio 10-15-letnia gwarancja, jaką większość producentów domów prefabrykowanych udziela na swoje domy. Analogicznej gwarancji nie udzielają przecież ekipy budujące “zwykły” dom.
Warto podkreślić, że współczesny dom szkieletowy nie jest konstrukcją tymczasową. Spełnia te same Warunki Techniczne co budynki murowane, podlega tym samym przeglądom i może stanowić pełnoprawne zabezpieczenie kredytu hipotecznego. Przy regularnej konserwacji elewacji i instalacji jego żywotność nie odbiega od innych technologii wznoszenia domów jednorodzinnych.
Podsumowanie
Analiza trwałości i wartości domów prefabrykowanych oraz szkieletowych prowadzi do jednego wniosku: o wartości nieruchomości nie decyduje dziś technologia, lecz jakość wykonania, standard, lokalizacja i sposób utrzymania budynku. Współczesne domy prefabrykowane – zwłaszcza całoroczne, trwale związane z gruntem i wykonane z certyfikowanych materiałów – nie są konstrukcjami tymczasowymi ani eksperymentalnymi.
Historia budownictwa pokazuje, że nawet znacznie prostsze technologicznie domy prefabrykowane z lat 50., 60. czy 70. potrafią przetrwać kilkadziesiąt lat i zachować wartość, o ile były modernizowane. Dzisiejsze domy szkieletowe i prefabrykowane korzystają z precyzji produkcji fabrycznej, lepszych materiałów i znacznie wyższych standardów energetycznych, co w długim horyzoncie może działać na ich korzyść – także przy odsprzedaży.
