Jeszcze nie tak dawno budowa piwnicy w domu była oczywistością. Pełniła ona dwie podstawowe funkcje: izolowała pomieszczenia użytkowe od gruntu i służyła do przechowywania opału na zimę. Dziś mamy do dyspozycji nowoczesne materiały i technologie izolacyjne, które umożliwiają skuteczne zabezpieczenie ścian przyziemia przed przenikaniem wody, nawet jeśli budujemy je z betonu komórkowego lub pustaków z ceramiki porowatej, czyli z materiałów o dużej higroskopijności. Jeśli zaś chodzi o miejsce na opał, to staje się ono zbędne, ponieważ dwufunkcyjne kotły gazowe lub olejowe można zainstalować w pomieszczeniu o niewielkiej kubaturze. Współczesne instalacje grzewcze i wodociągowe pozwalają zaś na prowadzenie poziomych przewodów zasilających w warstwach podpodłogowych bez budowania specjalnych kanałów. Najważniejsze funkcje dawnych piwnic są obecnie realizowane zupełnie w inny sposób, więc na co może Ci się przydać piwnica?
Współczesna piwnica
Zadaniem dzisiejszych piwnic jest przede wszystkim zwiększenie powierzchni użytkowej domu. Przechowasz w piwnicy sprzęt turystyczny, narzędzia ogrodnicze i porządkowe, urządzisz mały przydomowy warsztat, spiżarnię, a także pralnię, suszarnię bielizny i prasowalnię. Bywa, że w piwnicy jest siłownia, stół z bilardem, czy sauna. Piwnicą można zastąpić dodatkowy budynek gospodarczy na terenie działki i uwolnić w ten sposób teren ogrodu. Taka kondygnacja podziemna przydaje się, gdy potrzebujemy pomieszczenia odizolowanego akustycznie od reszty domu, takich jak pokój do głośnego słuchania muzyki czy gry na instrumentach muzycznych. Wystarczy, że zadbasz wtedy o doświetlenie tej części domu naturalnym światłem i zainstalować świetliki albo wąskie okna pod sufitem, a stanie się ona komfortowa zarówno dla głównego użytkownika, jak i dla reszty domowników. Piwnica bardzo się przydaje na terenach zurbanizowanych, w pobliżu wielkich miast, gdzie ceny działek są coraz wyższe, oraz w rejonach objętych ochroną konserwatorską, gdzie lokalne przepisy ograniczają powierzchnię zabudowy nawet do 20% działki.
W projekcie Z339 w piwnicy przewidziano garaż. To rozwiązanie oszczędza powierzchnię ogrodu, ale może być zastosowane tylko na odpowiednim gruncie.Zobacz szczegóły projektu domu Z339
Piwnica może też być garażem. To rozwiązanie dość wymagające, bo spadek podjazdu nie powinien przekraczać dopuszczalnego maksimum, tj. 25%, a do garażu zagłębionego na 2,5 m powinna prowadzić przynajmniej 10-metrowa pochylnia, ale na bardzo małej działce – jak najbardziej do rozważenia.
Warunki na działce
Najważniejszym technicznym warunkiem powodzenia budowy domu z piwnicą jest niski poziom wód gruntowych na działce. Najlepiej więc zbadać jakość gruntu, zanim zdecydujemy, czy budujemy piwnicę. Odpowiednie badanie geologiczne przez wykonanie trzech odwiertów o głębokości 5 metrów kosztuje do 1500 zł, więc nie warto dywagować, pytać sąsiadów ani ryzykować, tylko trzeba je zlecić. Tylko w ten sposób zyskasz pewność, że wykonanie piwnic pod domem nie przyniesie niespodzianek, nie wydłuży zanadto prac i nie spowoduje nieoczekiwanych wydatków. Jeśli wody gruntowe przebiegają wysoko i mury piwnic będą narażone na ciągły kontakt z wodą, istnieje obawa, że nie uda się nam zabezpieczyć ścian, a wtedy kłopoty gwarantowane na cały czas użytkowania domu, a istnieje też jakieś prawdopodobieństwo osunięcia się konstrukcji budynku. Dodatkowo warto pamiętać, że im płyciej osadzimy piwnicę, tym dalej będzie do ewentualnych wód gruntowych. Dlatego strop w tym pomieszczeniu warto umieszczać jak najniżej, 2,4 m powinno wystarczającą wystarczyć.
Idealne warunki do budowy domu z piwnicą to działka o wysokim spadku, ok. 1,5 metra. Takie ukształtowanie terenu wymusza wręcz budowę podpiwniczenia. Ani wody gruntowe ani zbyt duże zaciemnienie nie będą problemem, ponieważ okna co najmniej z jednej strony będą usytuowane wysoko ponad poziomem gruntu dając dużo naturalnego światła.
Koszty domu z podpiwniczeniem
To dość oczywiste, że budowanie domu z piwnicą będzie droższe. Trzeba przecież wykonać strop z solidną izolacją, ocieplić dodatkowe pomieszczenie, wybudować schody i całość wykończyć. Zwiększą się koszty materiałów i robocizny, budujesz przecież dodatkową kondygnację. W tym miejscu trzeba wspomnieć, że całkowite podpiwniczenie dużego domu parterowego jest niecelowe, jeśli piwnica, to pod domem rozplanowanym na małym rzucie i o co najmniej dwóch kondygnacjach. Koszt całej inwestycji budowy domu z pełnym podpiwniczeniem będzie wyższy o ok. 1/3 w stosunku do budynku bez piwnicy. Większe będą też koszty użytkowania domu podpiwniczonego, ponieważ piwnicę trzeba przynajmniej częściowo ogrzewać, aby nie doprowadzić do wychłodzenia pomieszczenia znajdującego się tuż nad nią. Jeśli pomieszczenie w piwnicy ma być użytkowane nie incydentalnie, a np. jako siłownia, to dodatkowo zapłacimy za energię elektryczną. Może się więc zdarzyć, że sam koszt eksploatacji domu z piwnicą zwiększy się nawet o 15-20 %.
Jedno jest pewne – z punktu widzenia kosztów nie warto podpiwniczać części domu. Częściowe podpiwniczenie znacznie komplikuje prace ziemne, fundamentowe i izolacyjne. Nie kosztuje to wcale mniej, niż gdyby piwnice były zaplanowane pod całym budynkiem. Częściowe podpiwniczenie ma sens tylko wtedy, gdy wznosimy dom na skarpie.
Ponieważ piwnice nie są już niezbędne do przechowywania opału i nie stanowią jedynego rozwiązania izolacyjnego, gotowe projekty domów zwykle nie przewidują ich budowy. Jeśli warunki na działce są odpowiednie i inwestor zdecyduje się na piwnicę, większość projektów można zmodyfikować i dodać podpiwniczenie na etapie adaptacji. Decyzja o tym, czy podpiwniczyć dom, wymaga przeanalizowania kilku czynników i przewidzenia efektów. Dodatkowa powierzchnia przyda się szczególnie na mniejszych działkach i nie warto rezygnować z piwnicy bez zastanowienia.
